44 40 115 0910
info@ramzinet.com
شنبه تا چهارشنبه: 17:00-8:00
اتریوم؛ ملکه ارزهای دیجیتال
مدیر
- 2024-04-28
- 9:14 ق.ظ
شاید شما هم اصطلاح پادشاه ارزهای دیجیتال را شنیده باشید. این لقبی است که فعالان این حوزه به بیت کوین داده اند. اما ملکه ارزهای دیجیتال لقب کیست؟ بدون شک اتریوم؛
یکی از جذاب ترین پروژه های موجود در زمینه کریپتوکارنسی از لحاظ فنی، اتریوم است که به عنوان پرکاربردترین بلاکچین دنیا هم شناخته می شود. بازار رمزارزها شامل ارزهای دیجیتال زیادی ست که اتریوم به عنوان محبوب ترین آن ها در رتبه دوم بعد از بیت کوین قرار دارد. اتریوم نیز یک شبکه‌ی مبتنی بر بلاکچین است. از آن‌جا که این روزها همه بلاکچین را با نام بیت کوین می‌شناسند این تصور ایجاد شده است که اتریوم نیز تنها یک ارز دیجیتال است. اما این گونه نیست؛ اتریوم یک پلتفرم برای اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند بدون دخالت واسطه‌ها است.
اتریوم به دنبال غیرمتمرکز کردن سایر امور زندگی با استفاده از تکنولوژی بلاکچین است و کاربردهای زیادی در دنیای واقعی دارد. در واقع بیت کوین در تلاش برای حذف واسطه‌های مالی است؛ اما بلاکچین اتریوم هدف خود را در غیرمتمرکز کردن همه‌چیز و حذف نظارت‌های سلیقه‌ای در دنیای وب قرار داده است.
پس اتریوم دقیقا چیست؟
به زبان فنی تر، اتریوم یک سیستم آزاد و عمومی بر پایه‌ی فناوری بلاکچین است که دارای مرورگر، زبان برنامه‌نویسی و سیستم پرداخت مخصوص به خود می باشد. این ارز هیچ کنترل کننده‌ی واحد و مرکزی ندارد و هزاران سیستم کامپیوتری به صورت داوطلبانه در گوشه و کنار دنیا آن را کنترل می‌کنند. این کاربران نود یا گره نام دارند و امنیت شبکه نیز به عهده‌ی آن‌ها است.
در این شبکه خبری از ثبت داده‌ها بر روی یک سرور مرکزی و به صورت محرمانه نیست. تمامی اطلاعات موجود در شبکه به طور کامل میان گره ها توزیع شده است و هر گره یک کپی از تمامی داده‌های بلاکچین در اختیار دارد. اتریوم که به اختصار ETH نامیده می‌شود؛ رمزارزی است که برای پرداخت کارمزد تراکنشها در شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، اتر سوخت شبکه محسوب می‌شود. از این رمزارز به منظور ایجاد انگیزه برای گره ها استفاده می‌شود تا همچنان به‌صورت داوطلبانه تراکنشها را تایید کرده، بلاک ایجاد کنند و امنیت شبکه را حفظ کنند.
اتریوم چرا و چگونه بوجود آمد؟
در دنیای امروز، اطلاعات شخصی، رمزها و اطلاعات مالی ما در سرورهای افراد دیگر ذخیره می‌شوند؛ سرورهایی مثل آمازون، فیس بوک و گوگل. حتی اطلاعات این مقاله هم بر روی سرورهای یک شرکت دیگر ذخیره شده است. این شرکت‌ها با گماردن تیم‌های تخصصی خودشان در جهت ذخیره و ایمن‌سازی اطلاعات فعالیت می کنند و هزینه‌های مرتبط با این کار و انجام آن را دریافت می کنند؛ لذا استفاده از این شرکت‌ها فوایدی بسیاری دارد.
اما در کنار این محاسن، معایبی نیز وجود دارد؛ همان‌طور که می‌دانیم هکرها یا دولت‌ها می‌توانند بدون اطلاع شما به فایل‌هایتان دسترسی داشته باشند که قطعا مورد پسند شما نیست. این کار را از طریق اعمال نفوذ یا حمله به یک شخص ثالث انجام می‌دهند و به این معناست که می‌توانند اطلاعات شما را بدزدند، افشا کنند یا تغییر دهند. شخص ثالث اینترنتی، همان‌هایی هستند که کار ذخیره‌سازی اطلاعات، انتقال پول و ثبت ابزارهای مالی پیچیده را انجام می‌دهند.
همین موضوع دلیل اصلی آن شد تا عد ای معتقد شوند که اینترنت همیشه باید غیر متمرکز باشد. در راستای غیر متمرکز کردن اینترنت، جهشی در تکنولوژی به نام بلاکچین روی داد و اتریوم در ساختار همین شبکه سعی در غیرمتمرکز کردن اینترنت دارد. در حالی که بیت کوین سعی می‌کند سیستم بانکداری آنلاین و پرداختی را تغییر دهد، این ارز این هدف را دنبال می‌کند که با استفاده از بلاکچین، طرف سوم (واسطه‌ها) را حذف کند.
خلاصه آن که اتریوم می‌خواهد یک کامپیوتر جهانی شود تا بتواند مدل «مشتری-سرور» فعلی را غیر متمرکز و مردمی‌تر کند. با وجود اتریوم، سرورها و کلودها توسط هزاران کاربر (که به اصطلاح گره نامیده می شوند و از داوطلبان در سراسر جهان تشکیل شده اند)، جابجا می‌شوند. این همان معنای یک کامپیوتر جهانی است. چشم انداز اتریوم آن است که بتواند چنین عملکردی را برای هر فردی در هر جای جهان فراهم کند.
تولد اتریوم
ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) ایده¬ی اتریوم را در سال ۲۰۱۳ در سن ۱۹ سالگی مطرح کرد. در اواخر همان سال، او مقاله‌ای منتشر کرد که و آن اتریوم را به عنوان «نسل جدید قرارداد هوشمند اتریوم و پلتفرم برنامه غیرمتمرکز» توصیف کرد که آغاز شکل گیری اتریوم شد.
در ابتدا، او می‌خواست با افزودن یک زبان برنامه‌نویسی پیشرفته‌تر در راس بیت کوین به این هدف دست یابد تا امکان پردازش قراردادهای هوشمند را فراهم کند. اما این ایده توسط جامعه بیت کوین رد شد. سپس او تصمیم گرفت یک بلاکچین کاملاً جدید ایجاد کند تا این «کامپیوتر جهانی» را فعال کند.
بدر ژانویه ۲۰۱۴، اتریوم برای اولین بار در کنفرانس بیت کوین آمریکای شمالی در میامی معرفی شد. این ایده نظر بسیاری از توسعه دهندگان را به خود جلب کرد. در پایان سال ۲۰۱۴، اتریوم اولین سرمایه‌گذاری جمعی خود را داشت که با فروش توکن بومی اتر، بیش از ۱۸ میلیون دلار به دست آورد. اتریوم در سال 2015 کار خود را به صورت رسمی آغاز نمود.
کاربردهای اتریوم
اتریوم نه تنها می‌تواند با استفاده از فناوری بلاکچین ارزش را ردیابی و انتقال دهد (مثل بیت‌کوین)، بلکه می‌تواند برنامه‌های کامپیوتری را نیز اجرا کند. اتریوم مانند بیت‌کوین تک‌بعدی نیست، یک پلتفرم محاسباتی است که به توسعه‌دهندگان اجازه میدهد تا اپلیکیشن‌هایی با هدف خاص خودشان بسازند. به بیان ساده، اتریوم به اپلیکیشن‌ها اجازه میدهد بر روی یک شبکه توزیع‌شده از کامپیوترها که به عنوان نوعی «کامپیوتر جهانی» عمل می‌کند، اجرا شوند. این شبکه از کامپیوترها نه تنها اپلیکیشن‌ها را اجرا می‌کند، بلکه هر گونه تغییر در داده‌هایی که نسخه الکترونیکی «مستندات و مدارک» (که همه می‌توانند آن را ببینند و در عین حال امن است) ایجاد کرده‌اند را پیگیری می‌کند.
در ادامه به طور دقیق تر به کاربردهای اتریوم می پردازیم:
ساخت نرم‌افزارهای غیرمتمرکز (DApp):
برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان وب می‌توانند نرام‌افزارهای غیر متمرکز (DApp) را از طریق این شبکه پیاده‌سازی کنند. غیرمتمرکز به این معنا که اختیار برنامه و اطلاعات کاربران آن در دست هیچ فرد یا سازمانی نباشد و هیچ راهی برای سانسور داده‌ها در این اپلیکیشن‌ها نیست. در اختیار شخص نبودن و نداشتن نهاد متمرکز سبب شده که اطلاعات کاربران این شبکه بر روی سرور هیچ فرد یا سازمانی ذخیره نشود و از هک شدن و سرقت اطلاعات در امان باشند.
هنگام استفاده از برنامه‌هایی چون یوتیوب، توییتر و سایر شبکه‌های اجتماعی اطلاعات فردی، نوشته‌ها، عکس‌ها و ویدیوهای شخصی شما بر روی سرور مرکزی آن برنامه ذخیره می‌شوند. در این شرایط با هر تهدید امنیتی علیه سرورهای مجموعه، اطلاعات شما نیز در خطر است. همچنین بارها شاهد بوده‌اید که این برنامه‌ها محتوایی که به مذاق‌‌شان خوش نبوده را حذف کرده یا از شما درخواست کرده‌اند آن را تغییر دهید. غیر متمرکز بودن اطلاعات این مشکلات را نیز برای کاربران حل خواهد کرد.
ماشین مجازی اتریوم (EVM):
ماشین مجازی (Ethereum Virtual Machine) بخشی از یک نرم‌افزار است که مثل یک کامپیوتر واقعی فیزیکی عمل می‌کند و می‌تواند برنامه‌ها را اجرا کند. در اصل، یک برنامه نرم‌افزاری در یک کامپیوتر است که مثل یک کامپیوتر جدا در داخل کامپیوتر اصلی کار می‌کند. با این ماشین مجازی، اتریوم می‌تواند برنامه‌هایی مانند قراردادهای هوشمند را اجرا کند.
قراردادهای هوشمند (Smart Contract) که در بستر بلاکچین این رمزارز انجام می‌شوند، در واقع یک رشته کد هستند. این کدها شامل شرایط قبل و حین قرارداد و تمام مفاد این سند و شرایط انجام آن هستند. این کدنویسی‌ها می‌توانند برای انجام برنامه‌ریزی و تعیین چارچوب امور مختلف مانند تبادل سهام، ارز، محتوا یا هر چیز با ارزش دیگر استفاده شوند.
قراردادهای هوشمند به صورت خودکار فعالیت می‌کنند و پس از منعقد شدن به هیچ عنوان قابل تغییر و توقف نیستند. به عبارت دیگر، این قراردادها ضمانت اجرایی کامل و دقیق دارند. همچنین حضور هر گونه واسطه به عنوان نفر سوم در این نوع قراردادها امکان‌پذیر نیست. همه‌ی نودهای شبکه نیز یک نسخه از این قرارداد را بر روی سیستم خود دریافت می‌کنند.
برای درک بهتر این موضوع تصور کنید بلاکچین یک بنگاه معاملات ملکی است و شما برای اجاره‌ی یک خانه وارد آن شده‌اید. در این بنگاه فقط شما و صاحب‌خانه هستید و کسی برای ثبت معامله حضور ندارد. صاحب‌خانه با توافق شما از یک برنامه‌نویس می‌خواهد تا شرایط کامل اجرایی قرارداد را توسط کدها بر روی یک سیستم ثبت کند. در صورتی که شما نیز تمامی آن شرایط را در زمان ثبت کدها قبول داشته باشید، قرارداد به طور کامل و دقیق آغاز به کار می‌کند.
باید توجه داشته باشید این قرارداد تحت هیچ شرایطی و در هیچ زمانی به جز زمان تعیین شده قابل توقف نخواهد بود. همچنین هیچ یک از طرفین قرارداد بعد از شروع اجرا، قادر به ایجاد کوچک‌ترین تغییری در این سند نیستند. هیچ هزینه‌ای هم برای ثبت آن و انتقال پول میان شما و صاحب‌خانه نباید پرداخت کنید.
حال هر گره اتریوم یک ماشین مجازی (EVM) دارد که مسئولیت اجرای این قراردادهای هوشمند رو بر عهده می گیرد.
ارائه امور مالی غیرمتمرکز(DeFi):
یکی دیگه از کاربردهای ارز دیجیتال اتریوم، ارائه امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای هست. توجه داشته باشید که ارائه دیفای به عنوان کاربرد اتریوم به محصولات و خدمات مالی اشاره می کند و در دسترس استفاده کننده های اتریوم قرار دارد. دیفای ابزارهای مالی سنتی را در محیطی غیرمتمرکز ارائه می کند و مانند بازارهای پولی به کاربران اجازه کسب درآمد میدهد. در عین حال هیچ مرجعی نیز نمی تواند دسترسی کاربران را از بین برده یا پرداخت ها رو مسدود کند.
امور مالی غیرمتمرکز یا (DeFi)از برنامه‌های کاربردی مبتنی بر قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند که انتقال‌های همتا به همتا، جمع‌آوری سرمایه، وام، استقراض و سایر فعالیت‌های مالی را انجام می‌دهند.
توکن های غیرقابل تعویض(NFT):
کاربرد دیگر اتریوم، توکن های غیر قابل تعویض یا NFT هاست. توکن های NFT منحصر به فرد هستند و می توانند از نظر ارز دیجیتال به هنر، موسیقی و…. ارزش بدهند. این توکن ها در بلاک چین اتریوم وجود دارند و می توانند در هر زمانی فقط یه مالک داشته باشند.
این توکن ها را نمیتوان کپی یا جایگذاری کرد و هیچ کدام از توکن های غیرمثلی نمی توانند یکسان باشند. این توکن ها با هرچیزی که در بستر پلتفرم اتریوم ساخته بشود سازگار هستند و میتوان آن ها را در هر جایی به فروش رساند.
تاریخچه اتریوم
اکنون که در خصوص اتریوم و کاربردهای آن آموختیم، نگاهی مختصر به تاریخچه قیتی این ملکه ارزهای دیجیتال خواهیم انداخت:
۲۰۱۵: پیدایش اتریوم
همان طور که گفته شد توسعه‌دهندگان اتریوم به رهبری ویتالیک بوترین، بلاکچین اتریوم را در سال ۲۰۱۵ راه‌اندازی کردند؛ تقریبا دو سال پس از آن که مقاله متن باز این پروتکل تشریح شد. میهای الیسی (Mihai Alisie)، آنتونی دی لوریو (Anthony Di Iorio) و چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) در کنار ویتالیک بوترین، بنیان‌گذاران این شبکه بودند. در تمام سال ۲۰۱۵، اتریوم کمتر از ۱ دلار ارزش داشت؛ اما مهمتر از قیمت آن، رغبت بالای سرمایه گذاران بالقوه ارزهای دیجیتال برای سرمایه گذاری در آن بود.
۲۰۱۶ : سال صعود و سپس ثبات
اتریوم در هفته اول ژانویه ۲۰۱۶ یک دلار را شکست. در فوریه ۲۰۱۶، دو برابر شد و به بیش از ۲ دلار رسید. این افزایش در طول سال ادامه داشت و تا جولای ۲۰۱۶ اتریوم ارزش خود را به بیش از ۱۲ دلار رساند. البته افت و خیزهایی نیز وجود داشت و پس از چند بار صعود، اتریوم سال ۲۰۱۶ را در حدود ۸ دلار به پایان رساند.
۲۰۱۷: اولین جهش بزرگ
اتریوم در سال ۲۰۱۷ نوسانات بیشتری را تجربه کرد و جهش‌هایی در نمودار قیمتی آن مشاهده شد که باعث شد که قیمت آن از بالاترین مقدارش تا آن زمان فراتر رود و سپس به پایین تر از آن رسید. اولین صعود سریع بین آوریل و ژوئن اتفاق افتاد، زمانی که از حدود ۴۰ دلار به قیمت ۳۶۲ دلار رسید. قیمت اتریوم چند قله و دره دیگر را نیز تجربه کرد، تا اینکه به بالاترین رکورد بعدی‌اش در دسامبر رسید؛ این بار ۸۲۶ دلار شد. اتریوم در سال ۲۰۱۷ با حدود قیمت ۷۷۲ دلار بسته شد.
۲۰۱۸: لحظه ثبت رکورد در تاریخچه اش
در ژانویه ۲۰۱۸ اتریوم با قیمتی ۶۰۰ برابر بالاتر از قیمت دو سال قبل در ژانویه ۲۰۱۶ آغاز کرد. اما درست پس از اینکه در ۱۲ ژانویه به بالاترین حد خود یعنی حدود ۱۳۹۶ دلار رسید، فروکش کرد. بعد از آن همه چیز به سرعت تغییر کرد. به جز یک افزایش قیمت کم تا ۸۱۶ دلار، قیمت اتریوم در تمام سال ۲۰۱۸ روند کاهشی داشت. این سال را با حدود قیمت ۱۴۱ دلار به اتمام رساند.
۲۰۱۹ و ۲۰۲۰: روزهای ثبات
قیمت‌ها برای حدود دو سال آرام بود و اتریوم بین ۱۵۰ تا ۷۳۰ دلار در نوسان بود. در حالی که این محدوده هنوز هم ماهیت بی‌ثبات ارزهای دیجیتال را نشان میدهد، این قله‌ها و دره‌های متحرک در حدود 200 دلار باقی ماندند که نسبتاً در مقایسه با قیمت‌های سال ۲۰۲۱ آرام بودند. تنها در انتهای سال 2020 بود که اتریوم با افزایش قیمت ناگهانی مواجه شد.
۲۰۲۱: سال NFTها
بازار NFT در سال ۲۰۲۱ منفجر شد و به بازاری چند میلیارد دلاری تبدیل شد. مجموعه‌های برتر NFT مانند CryptoPunks و Bored Ape Yacht Club با ده‌ها میلیون دلار یا بیشتر معامله می‌شدند.
به دلیل قابلیت‌های قرارداد هوشمند، اتریوم محبوب‌ترین پروتکل بلاک چین برای استخراج، خرید ارز دیجیتال و تجارت NFT بود (و احتمالاً هنوز هم هست). اگرچه رقبا اکنون که هزینه‌های خدمات اتریوم بالا است و ترافیک، وب‌سایت را شلوغ می‌کند، در حال توسعه خود هستند.
تقاضا برای NFTها باعث شد که تعداد افرادی که اتریوم خریداری می‌کنند، افزایش یابد. برای خرید NFT، مصرف‌کنندگان به یک کیف پول ارز دیجیتالی نیاز دارند که با اتریوم تامین مالی شده باشد و سپس از آن برای خرید توکن‌های دیجیتالی مورد نظر خود استفاده می‌کنند. بنابراین جای تعجب نیست که قیمت اتریوم از حدود ۷۳۰ دلار در اواخر سال ۲۰۲۰ به ۴۰۰۰ دلار در ماه می ۲۰۲۱ افزایش یافت و پس از آن در نوامبر به بالاترین حد تاریخی خود در حدود ۴۸۰۰ دلار رسید.
2022: نزول قیمت
اما از ابتدای سال ۲۰۲۲، قیمت اتریوم به زیر ۳۰۰۰ دلار کاهش یافت. احساسات نزولی در بازار کریپتو شروع به پخش شدن کرد. در 15 سپتامبر 2022 به‌روزرسانی پاریس (Paris) یا مرج اتفاق افتاد که درست همان اتفاقی بود که مدت‌ها توسعه دهندگان و کاربران شبکه اتریوم از آن صحبت می‌کردند و در انتظارش بودند. انتقال اتریوم از گواه اثبات کار به گواه اثبات سهام با موفقیت تکمیل شد. در نتیجه این انتقال در حال حاضر دو نوع شبکه اتریوم در دسترس کاربران وجود دارد:
Ethereum 1.0: که مانند بیت‌کوین بر اساس گواه اثبات کار فعالیت می‌کند. Ethereum 2.0: که بر اساس گواه اثبات سهام کار می‌کند.
انتقال از گواه اثبات کار به گواه اثبات سهام در اتریوم 2 مزیت‌های زیادی برای کاربران و توسعه دهندگان دارد که غیرمتمرکز بودن شبکه – که منجر به عدم حمله به آن می‌شود – و بالاتر بودن بازگشت سرمایه در سیستم‌های اثبات سهام تنها بخشی از آن‌ها است. گرچه این موضوع نیز نتوانست باعث رشد اتریوم در آن سال گردد و اتریوم سال 2022 را با حدود قیمتی 1330 دلار به پایان رساند.
2023: سال صعود ملایم
در سال 2023 اتریوم یک روند ملایم صعودی را تجربه کرد. گرچه افت و خیزهایی نیز داشت. در 2023 نیز دو فورک جدید روی اتریوم پیاده شده که هردو در ماه آوریل اجرا شده‌اند. فورک‌های کاپلا (Capella) و شانگهای (Shanghai) که به دلیل هم‌زمان بودن‌شان تحت عنوان یک فورک مرکب به نام شاپلا (Shapella) معرفی می‌شوند.
پس از اجرای مرج یا انتقال کامل از گواه اثبات کار به گواه اثبات سهام، شبکه اصلی اتریوم با بیکن چین ترکیب شد و به همین دلیل کاربران نمی‌توانستند اتریوم‌های استیک شده خود را آزاد کنند. به‌روزرسانی شاپلا این مشکل را حل کرد. در نهایت اتریوم این سال را در محدوده قیمتی 2291 دلار به پایان رساند.
در حال حاضر و در زمان نگارش این مقاله در ژوئن 2024 اتریوم در محدوده قیمتی 3500 دلار قرار دارد.
سخن پایانی
اتریوم دومین ارز دیجیتال برتر تاریخ جهان است. ویتالیک بوترین با معرفی اتریوم صرفاً یک ارز دیجیتال را به جهان عرضه نکرد، بلکه یک فناوری جدید و یک شبکه متفاوت را پیش روی کاربران ارزهای دیجیتال قرار داد که همچنان جزء بهترین‌ها و قدرتمندترین‌هاست. شبکه‌ای که اصلاحات و فورک‌هایش از سال 2014 میلادی تاکنون ادامه داشته و بدون شک طی سال‌های آتی
بسیاری از تحلیل‌گران آینده پیش روی اتریوم را روشن می‌دانند و آن را یک گزینه مناسب برای سرمایه‌گذاری بلند مدت می‌دانند. البته باید توجه داشت که هرگونه سرمایه‌گذاری روی رمزارزها باید با تحقیق و بررسی کامل انجام شود. متاسفانه افراد زیادی بدون داشتن دانش کافی و تحت تاثیر دیگران وارد این حوزه می‌شوند که در نهایت متحمل ضررهای سنگین می‌شوند.
